Dyżur – pozostawanie w gotowości do wykonywania pracy

Dyżur to pozostawanie w gotowości do wykonywania pracy. Dyżur można pełnić w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym przez pracodawcę, a więc również w domu.

Dyżuru zasadniczo nie wlicza się do czasu pracy. Istotą dyżuru jest to, iż pracownik nie wykonując pracy oczekuje na zdarzenia, które będą wiązały się z koniecznością jej wykonywania (np. awarię). Jeżeli zdarzenie takie nastąpi i pracownik rozpocznie wykonywanie pracy – okres ten w takim wypadku zostanie wliczony do czasu pracy.

Jeżeli pracownik dyżurował w domu – za czas dyżuru nie przysługuje mu ani wynagrodzenie, ani dodatkowy czas wolny (chyba, że w trakcie dyżuru zaszła konieczność wykonywania pracy).

Jeżeli pracownik dyżurował w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym przez pracodawcę (czyli musiał pozostawać poza domem), za czas dyżuru powinien otrzymać czas wolny od pracy, a w razie braku możliwości udzielenia czasu wolnego – wynagrodzenie wynikające z jego osobistego zaszeregowania, określonego stawką godzinową lub miesięczną, a jeżeli taki składnik wynagrodzenia nie został wyodrębniony przy określaniu warunków wynagradzania – 60 % wynagrodzenia.

Przykład 1.

Pracownik firmy X zatrudniony jako serwisant w podstawowym systemie czasu pracy od poniedziałku do piątku w godzinach 8-16 pozostaje w dyspozycji pracodawcy poza normalnymi godzinami pracy przez kolejne 5 godzin tj. w godzinach 16-21. Pracownik dyżuruje w domu pod telefonem, na wypadek gdyby inni pracownicy pracujący do godz. 21 potrzebowali wsparcia technicznego.

W opisanej sytuacji mamy do czynienia z dyżurem pełnionym przez pracownika w domu.

W związku z powyższym jeśli w trakcie dyżuru nic się nie wydarzy i pracownik nie rozpocznie wykonywania pracy podczas dyżuru, czasu tego nie zaliczymy do czasu pracy, pracownikowi nie udzielimy w ramach rekompensaty czasu wolnego oraz pracownik nie zachowuje prawo do wynagrodzenia za czas dyżuru.

Jeśli natomiast w trakcie dyżuru pracownik będzie musiał rozpocząć pracę czas ten zaliczymy pracownikowi do czasu pracy. A jego rekompensata nastąpi na zasadach dotyczących pracy w godzinach nadliczbowych.

Autor: Monika