Tydzień pracowniczy w rozumieniu przepisów dotyczących czasu pracy

Na potrzeby zarządzania czasem pracy w Kodeksie pracy zdefiniowano pojęcie tygodnia pracowniczego. Przez tydzień pracowniczy należy zawsze rozumieć 7 kolejnych dni kalendarzowych. Początek tygodnia pracowniczego przypada na pierwszy dzień przyjętego okresu rozliczeniowego, w związku z czym bardzo rzadko tydzień taki pokrywa się z tradycyjnym tygodniem kalendarzowym. Brak jednak uregulowań co do godziny rozpoczęcia tygodnia pracowniczego. Przyjmuje się, że rozpoczyna się on o 0.00 pierwszego dnia ustalonego u pracodawcy okresu rozliczeniowego .

W ramach tygodnia pracowniczego rozliczamy między innymi dzień wolny od pracy wynikający z zasady przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy (tzw. W5). Pracodawca może zaplanować pracę pracownikowi przeciętnie 5 dni w tygodniu i musi mu zapewnić w tygodniu średnio 2 dni wolne w okresie rozliczeniowym – jeden dzień wolny z tytułu niedzieli oraz jeden dzień wolny z tytułu W5. Ten drugi co do zasady powinien przypadać w każdym z tygodni okresu rozliczeniowego. Zasada przeciętności ma jednak to do siebie, iż pracownik w jednym tygodniu może pracować 6 dni w ciągu tygodnia pracowniczego, natomiast w innych odpowiednio mniej. Istotne jest, aby na koniec okresu rozliczeniowego liczba dni i godzin pracy nie była większa od obowiązuj ego w okresie rozliczeniowym wymiary czasu pracy oraz żeby pracownikowi zapewnić odpowiednią liczbę wolnych dni. Poza tym termin tygodnia pracowniczego jest niezbędny przy określeniu nadgodzin średniotygodniowych, które powstają z tytułu przekroczenia wspomnianej wcześniej normy tygodniowej (przekroczenie przeciętnie 40 godzin tygodniowo). Godziny średniotygodniowe w praktyce powstają jeżeli pracownik świadczył pracę w dniu wolnym wynikającym z jego rozkładu pracy i w zamian nie otrzymał innego dnia wolnego w okresie rozliczeniowym . Tydzień pracowniczy odgrywa również istotna rolę podczas ustalania odpoczynku tygodniowego, który obejmuje co najmniej 35 następujących po sobie godzin wolnych od pracy. Odpoczynek tygodniowy jest zatem wydłużonym o 24 godziny odpoczynkiem dobowym, ponieważ udzielany jest zawsze po odpoczynku dobowym poprzez dodanie do niego 24 kolejnych godzin .

Autor: Malwina Grützmacher