Urlop należny, czyli jak poprawnie zastosować zasady proporcjonalności

Pierwsza zasada proporcjonalności

Pracownikowi zatrudnionemu w niepełnym wymiarze czasu pracy przysługuje urlop proporcjonalny do wymiaru czasu pracy tego pracownika.

Niepełny dzień urlopu zawsze zaokrąglamy w górę do pełnego dnia (Podstawa: art. 154 § 2 KP).

Pamiętaj !

Urlopu udziela się w dni, które są dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy, w wymiarze godzinowym, odpowiadającym  dobowemu wymiarowi czasu pracy w danym dniu.

Przy udzielaniu urlopu zgodnie z tą zasadą jeden dzień urlopu odpowiada 8 godzinom pracy.

Przykłady:

• Pracownikowi zatrudnionemu w wymiarze czasu pracy ½ etatu wymiar urlopu proporcjonalny do wymiaru zatrudnienia ustala się następująco:

Przy wymiarze urlopu 20 dni:

20 x ½ = 10

Przy wymiarze urlopu 26 dni:

26 x ½ = 13

• Pracownikowi zatrudnionemu w wymiarze czasu pracy ¼ etatu wymiar urlopu proporcjonalny do wymiaru zatrudnienia ustala się następująco:

Przy wymiarze urlopu 20 dni:

20 x ¼ = 5

Przy wymiarze urlopu 26 dni:

26 x ¼ =  6,5 -> 7

• Pracownikowi zatrudnionemu w wymiarze czasu pracy ¾ etatu wymiar urlopu proporcjonalny do wymiaru zatrudnienia ustala się następująco:

Przy wymiarze urlopu 20 dni:

20 x ¾ = 15

Przy wymiarze urlopu 26 dni:

26 x ¾ = 19,5 -> 20

• Pracownikowi zatrudnionemu w wymiarze czasu pracy 4/5 etatu wymiar urlopu proporcjonalny do wymiaru zatrudnienia ustala się następująco:

Przy wymiarze urlopu 20 dni:

20 x 4/5 = 16

Przy wymiarze urlopu 26 dni:

26 x 4/5 = 20,8 -> 21

Druga zasada proporcjonalności

Pracownikowi zatrudnionemu u dotychczasowego pracodawcy w danym roku kalendarzowym przysługuje urlop w wymiarze proporcjonalnym do okresu zatrudnienia u tego pracodawcy, chyba że przed ustaniem stosunku pracy pracownik wykorzystał urlop w przysługującym mu lub wyższym wymiarze.

Przy ustalaniu urlopu proporcjonalnego kalendarzowy miesiąc pracy odpowiada 1/12 wymiaru urlopu przysługującego pracownikowi.

Niepełny kalendarzowy miesiąc pracy zaokrągla się w górę do pełnego miesiąca.

Przy ustalaniu urlopu proporcjonalnego niepełny dzień urlopu zaokrąglamy w górę do pełnego dnia.

Przykłady:

• Pracownik zostaje zatrudniony na podstawie umowy na okres próbny w okresie 01.01.2017 – 31.03.2017, przysługujący mu urlop wypoczynkowy oblicz się następująco:

Przy wymiarze urlopu 20 dni:

20 : 12  = 1,666 x 3 = 4,98 -> 5 dni

Przy wymiarze urlopu 26 dni:

26 : 12  =  2,166 x 3 = 6,5  -> 7 dni

• Pracownik zostaje zatrudniony na podstawie umowy na czas zastępstwa w okresie 03.01.2017 – 02.04.2017, przysługujący mu urlop wypoczynkowy oblicz się następująco:

Przy wymiarze urlopu 20 dni:

20 : 12 x 4 = 6,66 -> 7 dni

Przy wymiarze urlopu 26 dni:

26 : 12 x 4 = 8,66 -> 9 dni

• Pracownik zatrudniony na podstawie umowy na czas nieokreślony od dnia 01.01.2017 r., w wymiarze czasu pracy 7/8 etatu składa wniosek o rozwiązanie stosunku pracy z dniem 30.11.2017 r., przysługujący mu urlop wypoczynkowy w roku 2017 oblicza się następująco:

Przy wymiarze urlopu 20 dni:

7/8 etatu 20 x 7/8 = 17,5 -> 18 dni

18 : 12 x 11 = 16,5 -> 17 dni

Przy wymiarze urlopu 26 dni:

7/8 etatu 26 x 7/8 = 22,75 -> 23 dni

23 : 12 x 11 = 21,08 -> 22 dni

Trzecia zasada proporcjonalności

Pracownikowi zatrudnionemu u kolejnego pracodawcy, w danym roku kalendarzowym,  przysługuje urlop w wymiarze proporcjonalnym do okresu zatrudnienia w danym roku kalendarzowym;

• w razie zatrudnienia na czas nie krótszy niż do końca danego roku kalendarzowego – w wymiarze proporcjonalnym do okresu pozostałego do końca danego roku kalendarzowego,
• w razie zatrudnienia na czas krótszy niż do końca danego roku kalendarzowego – w wymiarze proporcjonalnym do okresu zatrudnienia w danym roku kalendarzowym,

chyba, że pracownik ten wykorzystał urlop wypoczynkowy w wyższym wymiarze u poprzedniego pracodawcy.

Jeżeli pracownik wykorzystał urlop w wyższym wymiarze u poprzedniego pracodawcy, u kolejnego pracodawcy przysługuje urlop w odpowiednio niższym wymiarze.

Łączny wymiar urlopu nie może być niższy niż wynikający z okresu przepracowanego u wszystkich pracodawców w danym roku kalendarzowym.

Przy ustalaniu urlopu proporcjonalnego kalendarzowy miesiąc pracy odpowiada 1/12 wymiaru urlopu przysługującego pracownikowi. Niepełny kalendarzowy miesiąc pracy zaokrągla się w górę do pełnego miesiąca. Przy ustalaniu urlopu proporcjonalnego niepełny dzień urlopu zaokrąglamy w górę do pełnego dnia.

W przypadku, gdy ustanie stosunku pracy u dotychczasowego pracodawcy i nawiązanie stosunku pracy u kolejnego pracodawcy następuje w tym samym miesiącu, zaokrąglenia do pełnego miesiąca dokonuje tylko dotychczasowy (pierwszy) pracodawca.

Przykłady:

• Zatrudnienie pracownika następuje z dniem 25.05.2016. U poprzedniego pracodawcy przepracował okres od 01.01.2016 do 17.05.2016 – na świadectwie mamy informację, że wykorzystał urlop w wymiarze 17 dni. Przysługujący mu urlop wypoczynkowy oblicz się następująco:

Przy wymiarze urlopu 20 dni:

Urlop należny u obecnego pracodawcy 20 : 12 x 7 = 11,66 – > 12

Urlop należny u poprzedniego pracodawcy 20 : 12 x 5 = 8,33 – > 9

12 + 9 = 21 > 20 – Urlop należy nie może być niższy niż wynikający z okresu przepracowanego u wszystkich pracodawców łącznie, ale nie może też być wyższy niż pełen wymiar urlopu.

20 – 17 (dni urlopy wykorzystywane u poprzedniego pracodawcy) = 3 – urlop należny u obecnego pracodawcy

Przy wymiarze urlopu 26 dni:

Urlop należny u obecnego pracodawcy 26 : 12 x 7 = 15,16 – > 16

Urlop należny u poprzedniego pracodawcy 26 : 12 x 5 = 10,83 – > 11

16 + 11 = 27 > 26 – Urlop należy nie może być niższy niż wynikający z okresu przepracowanego u wszystkich pracodawców łącznie, ale nie może też być wyższy niż pełen wymiar urlopu.

26 – 17 (dni urlopy wykorzystywane u poprzedniego pracodawcy) = 9 – urlop należny u obecnego pracodawcy

Czwarta zasada proporcjonalności

Pracownikowi powracającemu do pracy w ciągu roku  kalendarzowego po przerwie trwającej co najmniej 1 miesiąc z powodu:

• urlopu bezpłatnego
• urlopu wychowawczego
• odbywania zasadniczej służby wojskowej lub jej form zastępczych
• tymczasowego aresztowania
• odbywania kary pozbawienia wolności
• nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy

przysługuje urlop w wymiarze proporcjonalnym do okresu wykonywania pracy.

Przy ustalaniu urlopu proporcjonalnego kalendarzowy miesiąc pracy odpowiada 1/12 wymiaru urlopu przysługującego pracownikowi, a niepełny dzień urlopu zaokrąglamy w górę do pełnego dnia.

Wymiar urlop pracownika powracającego do pracy w ciągu roku kalendarzowego ulega więc proporcjonalnemu obniżeniu, chyba ze przed rozpoczęciem tego okresu pracownik wykorzystał urlop w przysługującym mu wyższym wymiarze.

Jeżeli wymienione powyżej nieobecności w pracy obejmują części miesięcy kalendarzowych, przy proporcjonalnym obniżeniu wymiaru urlopu wypoczynkowego, zgodnie z art. 155 ² § 2 KP, za miesiąc uważa się łącznie 30 dni.

UWAGA !!!!

Od 1 października 2013 r. proporcjonalne obniżanie wymiaru urlopu wypoczynkowego nie znajduje już zastosowania, jeśli pracownik przebywał na urlopie wychowawczym w tym samym roku kalendarzowym, w którym nabył prawo do urlopu wypoczynkowego oraz wrócił do pracy po kilkumiesięcznym urlopie wychowawczym. W takim przypadku urlop wychowawczy w trakcie roku kalendarzowego nie obniży to wymiaru urlopu wypoczynkowego pracownika.

Przykłady:

• Pracownik wraca do pracy 01-12-2016 po trwającym od 01.01. urlopie wychowawczym. Ma prawo do urlopu w wymiarze 26 dni. Przysługuje mu prawo do urlopu jedynie za grudzień. Urlop należny obliczamy następująco:

Przy wymiarze urlopu 20 dni:

20:12 x 1 = 1,66  -> 2 dni

Przy wymiarze urlopu 26 dni:

26:12 x 1 = 2,166  -> 3 dni

• Pracownik ma prawo do 20 dni urlopu, zostaje tymczasowo aresztowany od 17-09-2016 do 14-11-2016.

Ponieważ nieobecność przypada na przełomie miesięcy liczymy wielokrotność kolejnych 30 dni nieobecności. W w/w okresie mamy 59 dni, czyli w tym przypadku pozbawiamy pracownika prawa do 1/12 urlopu. Urlop należny obliczamy następująco:

Przy wymiarze urlopu 20 dni:

20:12 x 11 = 18,333  -> 19 dni

Przy wymiarze urlopu 26 dni:

26:12 x 11 = 23,83  -> 24 dni